Język … mówiony, pisany, symboliczny – najdoskonalszy wytwór człowieka. Jego nadawanie i odbieranie uruchamia cały szereg funkcji zarówno na poziomie narządów, jak i ośrodkowego układu nerwowego.
Mowa…, by móc się nią skutecznie posługiwać potrzebne są umiejętności nadawania, odbierania i kodowania. Aby usłyszeć komunikat potrzebny jest nie tylko jest słuch fizjologiczny (fakt, czy po prostu słyszymy dźwięki) ale również słuch fonemowy, dzięki któremu rozróżniamy słyszane dźwięki i wiemy, że wyrazy półka i bułka różnią się od siebie. A potem następuje proces rozumienia, dekodowania tego, co usłyszeliśmy w mózgu. To tam odbywa się zrozumienie i przetwarzanie zawartych w usłyszanym zdaniu komunikatów.
A to nie koniec… gdy chcemy odpowiedzieć, wyartykułować myśl znowu uruchamiamy cały zestaw narzędzi. Logicznie wymyślić, co chcemy powiedzieć, dobrać właściwe dźwięki, które ułożą się w słowa a te w poprawną zrozumiałą wypowiedź, pamietać o kolejności sylab (to wcale nieoczywiste, że sylaby lo-ko-mo-ty-wa znajdują się dokładnie w tej a nie innej kolejności) aż w końcu uruchomić aparat ruchowy mowy i przy użyciu języka, podniebienia, warg wypuścić w świat naszą wypowiedź.
To w wielkim skrócie opis komunikacji językowej, a zadaniem diagnozy logopedycznej jest zbadać i okreslić stan poszczególnych funkcji potrzebnych do nadawania i obierania mowy. Oczywiście każda diagnoza logopedyczna jest bardzo indywidualna i zależy od wieku, stanu rozwoju mowy i rozwoju intelektualnego u dziecka oraz faktu, czy zaburzenia komunikacji występują w sprzężeniu z innymi zaburzeniami.
Niemniej jednak można wyróżnić kilka jej elementów, które są zazwyczaj stałe. Podczas diagnozy logopedycznej staram się przeprowadzić obserwację swobodnej mowy (jeśli taka występuje), ocenić stan i sprawność narządu artykulacyjnego, oddechowego i fonacyjnego, zbadać słuch fizjologiczny metodą akumetryczną (subiektywna ocena, czy dziecko słyszy) oraz słuch fonemowy, określić lateralizację, zbadać funkcje poznawcze, takie jak pamięć, rozumienie poleceń, myślenie logiczne, kategoryzację, koordynację wzrokowo – ruchową i motorykę małą. Oczywiście nieodzownym elementem diagnozy jest określenie, jakie głoski dziecko realizuje, w jaki sposób i czy jest on adekwanty do wieku.
Diagnoza lodopedyczna jest procesem…Oczywiście po pierwszym spotkaniu można i należy nakreślić obraz występujacych zaburzeń komunikacji językowej i obrać drogę terapii, ale tak naprawdę pełny obraz dziecka, jego możliwości i trudności, z jakimi się boryka wyłania się w toku systematycznej pracy z logopedą.
CENTRUM TERAPII I SZKOLEŃ KRUCZEK 